Voorkomen is beter dan genezen, dat snapt iedereen. Toch gaat dat binnen een bedrijf nog wel eens mis. Medewerkers worden vaak pas geholpen als ze zijn uitgevallen. Inzetbaarheidsexperts Robert Wondaal en Fabio D'Agata leggen uit hoeveel verschil het maakt als je er eerder bij bent.
Inzetbaarheid is een belangrijk thema voor HR-professionals, maar te vaak vertaalt zich dat alleen naar geld. Dat blijkt uit het Trendrapport Inzetbaarheid 2024 van Robidus. Slechts 15% van de organisaties onderzoekt structureel of hun investering in medewerkers ook goed wordt besteed.
“Mensen die zich hebben ziekgemeld, zijn nu vaak niet meer dan een getalletje”, vertelt Robidus-directeur Robert Wondaal. “Re-integratie is belangrijk, maar beter is het voorkómen van verzuim. Een preventief medisch onderzoek kan bijvoorbeeld een goede basis zijn om een spiegel voor te krijgen. Maar dan moet je er daarna ook wel iets mee doen.”
‘Blijf niet steken in algemene maatregelen’
“Als je werk wilt maken van inzetbaarheid, dan is het van belang om te bepalen waar de grootste risico’s liggen binnen de organisatie”, gaat Wondaal verder. “Blijf niet steken in algemene maatregelen die niet effectief zijn. Het is veel waardevoller om iemand die dreigt uit te vallen toch betrokken te houden.”
Dat laatste blijkt in de praktijk een uitdaging te zijn. Leidinggevenden proberen zich wel te ontfermen over hun personeel, maar zien kwakkelende werknemers uiteindelijk toch te vaak in een langdurig verzuim belanden. “Ze zijn niet opgeleid om signalen te herkennen en daarnaar te handelen”, vertelt Fabio D’Agata van SPAT Verandert.
“Vaak vinden ze het ook spannend om een persoonlijk gesprek te starten. De leidinggevende wil dat de medewerker aan het werk gaat, terwijl de medewerker begrip en hulp nodig heeft. Het klassieke beeld is dat het na een gesprek weer eventjes goed lijkt te gaan, terwijl een medewerker ongemerkt afglijdt naar een echte ziekmelding.” Ook Wondaal herkent dat probleem. “Juist daarom is het verstandig om een professionele partij op tijd in te schakelen.”
Aanpak volgens bewezen methode
SPAT Verandert zet de methode van Intelligent Bewegen in voor snel herstel. “Dat doen we op neutraal terrein, buiten in een groene omgeving”, zegt D’Agata. “Het gaat daarbij echt over de persoon, terwijl we ook steeds de koppeling naar je werk leggen. Op die manier wordt de medewerker dus betrokken gehouden. Dat maakt een groot verschil ten opzichte van de medewerker die wekenlang thuis series ligt te kijken, wachtend tot er een keer hulp wordt geboden.”
Het inzicht in verzuimrisico’s ligt nu vaak zo laag dat werkgevers met verkeerde oplossingen strooien. Wondaal noemt het ‘stoppen met roken’-programma als populair voorbeeld. “Soms rookt er nog maar 10 procent van de werknemers, terwijl werkgevers veel grotere problemen links laten liggen. Als je veel vrouwen hebt met een jong gezin kan het bijvoorbeeld veel zinvoller zijn om je te richten op een interventie die helpt bij grenzen bewaken en energiemanagement.”
Zorg intussen dat je op de werkvloer alert blijft op kleine signalen. “Denk aan een collega die een verandering in gedrag vertoont”, zegt D’Agata. “Iemand die bijvoorbeeld altijd energiek is en nu opeens klaagt of vermoeid oogt. Of iemand die opeens een kort lontje heeft gekregen. Laat dat soort dingen niet lopen. Als iemand kort verzuimt, is het logisch om samen in gesprek te gaan. Maar het is zinloos om dat nog eens te proberen bij een tweede verzuim. Dat is het moment om te gaan handelen. Als je dan de juiste partij inschakelt, zorg je dat de echte ziekmelding uitblijft.”
