Stress, ambitie, plichtsbesef: vaak blijven mensen hard doorwerken tot het opeens niet meer lukt. Ook Fabio D’Agata leerde dat op de harde manier. In 2007 ging het roer om, en dat deed hij niet alleen voor zichzelf. De methode die hij ontwikkelde, is inmiddels bewezen effectief en wordt breed ingezet in het bedrijfsleven. “De basis is dat je je eigen lichaam opnieuw leert kennen.”
Sportief en gedreven was Fabio als klein jongetje al. “Ik was altijd buiten aan het spelen, schreef me in voor elk toernooi”, vertelt de oprichter van SPAT Verandert. “Een groot liefhebber van bewegen en samen zijn. Intussen sloop het competitiegevoel erin. Ik probeerde overal zo snel mogelijk goed in te worden en had daar ook talent voor en plezier in. Op mijn vijftiende ging ik naar het CIOS – elke dag vijf uur reizen met de trein – terwijl ik ’s avonds ook van waarde wilde zijn op mijn sportclub. Daarnaast had ik nog allerlei bijbaantjes.”
Jarenlang leek het Fabio voor de wind te gaan. “Ik volgde na het CIOS een opleiding tot sportmarketeer en had al snel mijn eerste kantoorbaan te pakken. Ook daar wilde ik graag presteren. Zonder dat ik het doorhad, was ik roofbouw op mijn lichaam aan het plegen. Op vakantie in Italië kwam de klap. Uit het niets begon mijn hart heel snel te kloppen, ik kreeg het warm en koud, begon wazig te zien en raakte de controle kwijt. Het was extreem intens, een akelig gevoel. Ik dacht dat ik doodging.”
Intelligent bewegen
Het bleek om een paniekaanval te gaan, de eerste uit een slopende reeks. “Ik zat mentaal helemaal aan de grond en durfde op een dag zelfs mijn huis niet meer uit, omdat ik bang was nog zo’n aanval te krijgen. Tegelijkertijd wilde ik zo snel mogelijk begrijpen wat er met me aan de hand was. Wat me opviel, was zo indrukwekkend dat het mijn carrière heeft bepaald.”
Fabio legt dat verder uit. “Alles werd erger als ik thuis op de bank bleef zitten, maar als het me lukte om in beweging te komen, zag ik weer mogelijkheden. Dat contrast was zo duidelijk aanwezig. Ik besefte dat daar de oplossing lag, alleen moest het anders dan ik altijd had geleerd. Het moest niet meer draaien om altijd de beste willen zijn.”
Tijdens het bewegen stelde Fabio zichzelf belangrijke vragen. “Hoe gedraag ik mij? Hoe voelt mijn lijf? Van welk gedrag wil ik afscheid nemen? Wat heb ik te leren? Ik betrok mijn hele lichaam bij m’n persoonlijke ontwikkeling. Zo ontdekte ik dat beweging zelf niet de oplossing was, maar het middel náár de oplossing. Ik leerde mijn lichaam beter te begrijpen en mijn gedrag aan te passen. Tot mijn verbazing ging dat in een razend tempo en tegelijkertijd namen de klachten heel snel af. Drie maanden later had ik nieuw gedrag aangeleerd en was ik van mijn paniekaanvallen af. Sindsdien heb ik er nooit meer een gekregen.”
Zo begon het idee voor intelligent bewegen, een methode die tegelijkertijd drie persoonlijke vlakken aanspreekt: emotie, lichaam en cognitie. “We maken gebruik van ‘intelligente’ oefeningen”, legt Fabio uit. “We gooien bijvoorbeeld vijftig tennisballen op je af. Sommige te hard, te zacht, te laag, te hoog, twee ballen tegelijk. Je kunt ze nooit allemaal vangen. Intussen kijken wij hoe je reageert. Word je boos? Schaam je je? Geef je op? Lach je het weg? Wil je direct een herkansing? Natuurlijk impulsief gedrag komt razendsnel naar de oppervlakte. Dan heb je direct een aanknopingspunt om over dat gedrag te praten. Vrijwel altijd is dat direct naar de werkvloer te vertalen.”
Snel tot de kern
Door iemand te ‘overrompelen’ met een dergelijke oefening, kom je snel tot de kern. Je krijgt grip op een persoonlijkheid. Coaches van SPAT zijn getraind om daar de juiste vragen bij te stellen. D’Agata: “Herken je dit gedrag? Hoe voelt het? Wat had je liever anders gedaan? De antwoorden zijn altijd heel persoonlijk en raken precies wat de deelnemer nodig heeft. Denk daar dan maar eens aan bij de volgende oefening. En dan overrompelen we weer met een andere oefening.
Mensen snappen heel goed waar ze aan werken. Die tennisballetjes staan symbool voor je dagelijkse taken. Je roept een gevoel op dat je ook ervaart op je werk. Zo ga je dat gevoel herkennen en leer je hoe je er gezond op kunt reageren. Op die manier maak je een snelle ontwikkeling door.”
D’Agata werkte aan zijn methode door veel in de praktijk te experimenteren en nieuwe vondsten te toetsen bij uiteenlopende wetenschappers, topsporters en ondernemers. Onder meer neuropsycholoog Erik Scherder en profvoetballer Marco van Basten hielpen mee om de theorie aan te scherpen. Daarnaast breidde SPAT Verandert zich uit met een Academy en coaches om zoveel mogelijk bedrijven te kunnen bedienen. Want de nood is hoog. “We hebben echt een probleem in Nederland”, vertelt Fabio. “Eén op de vijf mensen heeft last van burn-outklachten. De uitval door psychische klachten is groot en de zorg is overbelast. Bedrijven komen steeds meer onder druk te staan. De vraag naar nieuwe, effectieve en duurzame oplossingen wordt alleen maar groter.”
“Met SPAT wil ik echt het verschil maken voor werkend Nederland”, zegt Fabio. “We hebben een bewezen methode, ruim tien jaar ervaring en een landelijke dekking. 70 procent van de medewerkers met beginnende psyschische klachten die wij helpen, hoeft zich uiteindelijk helemaal niet ziek te melden. Dat zorgt niet alleen voor gelukkigere medewerkers, maar bedrijven besparen er ook veel kosten mee. Uiteindelijk profiteert iedereen ervan.”
